De belangstelling voor vraaggestuurde strategieën bij gebiedsontwikkeling groeit. Maar het is onzeker of zulke alternatieve financieringsinstrumenten succes zullen hebben. Dat staat in het proefschrift Privaat-gestuurde Gebiedsontwikkeling van Erwin Heurkens. De economische crisis is volgens Heurkens verantwoordelijk voor de groeiende belangstelling voor vraaggestuurde ontwikkelingsstrategieën.
Alternatieve financiering van gebiedsontwikkeling eerst in praktijk testen
Een van de voorbeelden die hij noemt zijn bottom-up initiatieven, een werkwijze waarbij de overheid een relatief geringe rol speelt. “De nabije toekomst moet uitwijzen of deze verdienmodellen gebiedsontwikkelingsprojecten ook daadwerkelijk financieel haalbaar kunnen maken.” Om erachter te komen of deze methoden geschikt zijn, moeten ze in de praktijk worden getest. Heurkens pleit voor experimenten. “Waarbij partijen gebiedsspecifieke afwegingen dienen te maken over de toepasbaarheid van deze financieringsinstrumenten voor privaat-gestuurde gebiedsontwikkeling.”
De promovendus plaatst vraagtekens bij het gebruik van het zogeheten concessiemodel. Daarbij sturen private partijen de ontwikkeling van een gebied aan in samenwerking met publieke partijen. In theorie liggen bij deze werkwijze onder meer risico’s, opbrengsten en de verantwoordelijkheid voor de vorm waarin de plannen worden gegoten, bij de private partijen. Deze manier van werken zou effectief en efficiënt zijn en voordelig voor onder meer de ruimtelijke kwaliteit. Waarbij als mogelijke nadelen worden genoemd gebrek aan publieke sturing en afhankelijkheid van marktpartijen en marktomstandigheden.
Risico’s zijn niet alleen voorbehouden aan private partijen
Op basis van zijn onderzoek concludeert hij dat de theorie moet worden bijgeschaafd. Zo blijkt in de praktijk dat overheden een belangrijke rol blijven spelen bij regelgeving en dat risico’s niet zijn voorbehouden aan private partijen. Daar komt bij dat de meeste projecten niet in zijn totaliteit privaat worden aangestuurd. In de meeste gevallen wordt samengewerkt met publieke partijen.
Ook verloopt het ontwikkelproces niet altijd efficiënt. “Omdat niet alles voorzien kan worden in overeenkomsten en ingespeeld moet worden op veranderende omstandigheden”, verklaart de promovendus.
Cobouw, 19 Oktober 2012, door Mario Silvester
http://www.cobouw.nl/nieuws/algemeen/2012/10/19/vraagtekens-bij-concessiemodel